Ceza Röportajı (Akşam gazetesi)

Ritmic American Poetry, yani rap'in geçmişi
1970'lerdeki Amerika varoşlarına dayanıyor. İsmi anıldığında, hızlı
söylenen uyaklı dizeler, çuval gibi pantolonlar, ilginç şapkalar ve
kolyeler, kapüşonlu sweat-shirt'leri akla getiren rap'in bizim
topraklarda yeşermesi 90'ların ortasına uzanıyor. Gurbetçi grup
Cartel'in yine yine grupla aynı ismi taşıyan albümünün ne kadar ilgi
gördüğünü müziği takip edenler hatırlayacaktır. Cartel'den sonra
Türkiye'de rap müzikteki en önemli atılım toplama "Yeraltı Operasyonu"
albümü ile anılır. Rap müzikle uğraşanlar bu albüm sayesinde isimlerini
daha rahat duyurabilme olanağı bulurken dinleyici de pek alışık
olmadığı bu türün yerli versiyonuyla tanışmıştı. Şu anda ise rap
Türkiye'de de gayet popüler. Bunda kuşkusuz Ceza'nın payı çok büyük.
Gerçek adı Bilgin Özçalkan olan Ceza, Türkiye'de rap denince insanların
ağzından çıkan ilk isimlerden biri. Sanatçının şu ana kadar yer aldığı
toplama albümler, katıldığı projeleri saymaya kalksak yerimiz
yetmeyeceği için 3 solo albümü olduğunu söylemekle yetiniyoruz. Ama en
son MTV Türkiye'nin yaptığı oylama sonucu "En İyi Türk Sanatçı"
seçildiğini hatırlatalım. Kendisiyle yaptığımız söyleşinin sebebi
Ceza'nın kariyerinin 10. yılı olması ve internet üzerinden yayınladığı
"Evin Delisi" albümü.






Elektrik tesisatçılığıyla uğraştığınız zamanların, şu anda yaptığınız müziğe ne gibi bir etkisi oldu?







Sosyal hayattan, yaşamdan bahseden bir
müzikyapıyorum. Bir şeyler yaşamazsanız aynı şeyi insanlarla paylaşmak
da zor oluyor. 7 sene, haftanın 6 günü elektrik tesisatçılığı yaptım.
Dışarıdaki hayatın nasıl olduğu, bazı düzenlerin nasıl işlediğini
öğrendim. Babam devlet memuruydu. 12 yıl gecekonduda yaşadık. Sürekli
böyle şeyler görmek ve yaptığım müziğin sokağa yakın olması insanlarla
çok şey paylaşmamı sağladı.

Bu kadar popüler olmak istiyor muydunuz?


Amacım
popüler olmak değil kesinlikle. Yaptığım müziği daha çok insana
ulaştırmak istiyorum. Sadece Türkiye'yle sınırlı değil. Yurtdışından da
insanlara ulaşmak istiyorum. Durum böyle olunca daha fazla insan
tarafından tanınıyorsunuz ve popülerleşmeniz kaçınılmaz oluyor. Ama
tanınmakla popüler olmak bence farklı şeyler. Nasıl popülerleştiğiniz
önemli. Çıkıp bir şarkıyla ya da magazinsel olaylarla gündemde
kalıyorlar. Ben ise sadece müziğimle tanınmak istiyorum.


Rap,
Cartel'le Türkiye'de dinlenir oldu. Sonra "Yeraltı Operasyonu" önemli
bir rol oynadı. Size göre Türkiye'de rap müziği mihenk taşı nedir?






Çok
farklı dönemler oldu aslında. Dediğin gibi "Yeraltı Operasyonu" önemli
bir rol oynadı. Nefret biraz daha farklı bir hava getirdi. Sanki
insanların uzun zamandır beklediği bir şey gibiydi. Sonra benim ilk
solo albümüm "Meclis-i Ala" ile insanalrın rape bakışı biraz daha
değişti. Konserlerimizde farklı tiplerde izleyici görmeye başladık. Ama
yapılan her albümün iyi-kötü bir katkısı olmuştur bu müziğe.




Bu yıl müzik kariyerinizin 10. yılı. Kendinizi nerede görüyorsunuz?

Açıkçası
bir yer belirleyemiyorum kendime. Yetersiz tarafları olsa da çok güzel
işler yaptığıma inanıyorum. Geride bıraktığımız bir sürü şey var. Ama
önemli olan insanların beni nerede gördükleri. Kendimi koyacak bir yer
bulamıyorum açıkçası.


Yetersiz gördüğünüz taraflarla neyi kastediyorsunuz?
Örneğin
Avrupa'ya giiyorum; oradakilerin fırsatlarını görüyorum. Gerçekten
ölçülemeyecek farklar var aramızda. Aynı imkanlara sahip olsaydık her
şey daha farklı olurdu. Yani çok acı çektik gibi anlatmak istemiyorum
ama gerçekten büyük engellerle karşılaştık. İnsanların önyargıları
vardı bu müziğe karşı. Sonuçta Erkin Koray, Cem Karaca gibi isimler de
Türkiye'de rock müziği yaymaya çalışırken büyük zorluklarla karşılaştı.
Ama kendi bildikleri yoldan hiç şaşmadılar.

Peki, rap dinleyicisini nasıl buluyorsunuz?

Giderek
artan bir hayran kitlesi var. Üniversitelerde söyleşilere katılıyoruz,
sohbet ediyoruz. Yüzde 90 pozitif tepkiler geliyor. Geriye kalanlar da
yanlış tanıdıklarını öğrendiler. Konserlere her yaştan dinleyici
geliyor. Orada bir şeyler paylaşmak için bulunduklarını biliyorlar.

Rock'çılarla düzeldi mi aranız?
Benim
hiç bozulmadı ki onlarla aram. Eskiden beri Türkiye'nin en sağlam
gruplarıyla arkadaşım. Rock'n Coke'ta bir grup vardı bana orta parmak
yapan.Sonuçta alternatif müzik yapmayı seçtiysek Türkiye'de bunun
nedenleri, arayışları aynıdır.

Niye sataşıyorlar size?

Bilmiyorum o onların ahlaklarıyla ilgili. O kadar herhalde ahlakları. Duygusal bir insanım. Kolay sinirlenip kolay üzülüyorum.
Sinirlisiniz biraz ama...




Evet, sinirliyim abi. Üsküdar gibi bir yerde doğup büyüdük. Bu
müzik dizginledi bizi. Sert sözler yazmak da bunun sebebi. İnsanlar
kızıp yumruk atmasın diye bunları yapıyoruz.

MOR ve ÖTESİ EUROVISION İÇİN İYİ SEÇİM

Albümü neden internetten yayınlama yoluna gittiniz?

Aslında
ilk başta bu albümü kimsesiz çocuklar yararına yayınlayacaktık; gelir
oraya bağışlanacaktı. Sonra 5 şarkı satmaz, biz bunu şu fiyattan
satalım demeye başladı şirketler. Ben de hiç o işlere girmedim.
Dinleyicilerime naçizane bir 10. yıl hediyesi olmasını istedim. Ara ara
devam edebilirim bunlara.

Kardeşiniz Ayben'i nasıl buluyorsunuz?

Süper!
O da yeni albümüne hazırlanıyor. Yakında çıkacak. Çok değişik
enstrümanlar kullanıldı parçalarda. Birçok isim de var. Sürpriz olacak.





Eurovision'a Mor ve Ötesi katılıyor. Ne düşünüyorsunuz?

Başarılar diliyorum. Bizi de en iyi şekilde temsil edeceklerini düşünüyorum.

Şaşırmadınız mı hiç duyduğunuzda?

Açıkçası
şaşırdım. Bana sorsalar kabul edeceklerini düşünmezdim. Ama bu da
onların fikri. Sonuna kadar da destekliyorum kendilerini.

Röportaj : Burak Soyer - Fotoğraflar: Mustafa Seven / Akşam Gazetesi 2007